Plagiocephalie (schedelafplatting)
Plagiocephalie (of schedelafplatting) komt frequent voor sinds de adviezen om uw baby op de rug te laten slapen om wiegendood te voorkomen. Wereldwijd is er na de gewijzigde advisering met betrekking tot de slaaphouding een stijging van het aantal kinderen met schedelvervormingen gemeld (Graham jr. et al. 2005b; Kane et al., 1996).
Ontstaanswijze
Het kan zijn dat er bij een vroege indaling vervorming optreedt door de beperkte ruimte in het bekken van de moeder. Omdat de schedel nog niet volledig is verbeend en de aanwezigheid van fontanellen kan deze nog gemakkelijk vervormen. Dit vergemakkelijkt de passage door het geboortekanaal maar kan ook een vervorming van de schedel veroorzaken.
Tijdens de geboorte kan het zijn dat er gebruik moet worden gemaakt van een forceps (verlostang) of een zuignap. Het gebruik van deze hulpmiddelen kan er voor zorgen dat er een scheefstand ontstaat van de schedel. Tevens zou dit er toe kunnen leiden dat er een blokkade ontstaat van de nek.
Bij de bevalling moet de baby een draaibeweging maken (spildraai) om goed het geboortekanaal door te kunnen komen. Bij deze beweging komt de rechter schouder van de baby achter het schaambeen van de moeder te liggen. Hierdoor is er een risico dat deze hier achter blijft “haken” met letsel aan schouder of sleutelbeen(breuk) als gevolg.
Voorkeurshouding
Door de adviezen om de baby voornamelijk op de rug te leggen is er een groter aantal baby’s met een vervormde schedel. Met name een afgeplatte achterzijde van de schedel, brede schedel (brachycephaly). Wanneer er sprake is van een voorkeurshouding zal er een afplatting ontstaan die een scheefstand van de schedel veroorzaakt. Er kunnen verschillende redenen zijn voor een voorkeurshouding van de baby.
Oorzaken:
Een belangrijke oorzaak is torticollis, hierbij is een bewegingsbeperking aanwezig in de nek waardoor de schedel aan één zijde meer belast wordt en daardoor afplat. Dit kan al ontstaan in de baarmoeder of postnataal als gevolg van een dysbalans van de spieren.
Sleutelbeen of schouderproblemen waardoor de baby een voorkeurskant heeft voor het draaien van het hoofd.
Heupdysplasie kan een bindweefsel spanningsveld veroorzaken in het lichaam waardoor er torticollis kan optreden. Zintuigproblemen zoals een eenzijdig gehoorprobleem kan er voor zorgen dat de baby het hoofd gedraaid zal houden met het goede oor naar de situatie.
Helmbehandeling baby’s niet effectief, onderzoekers UT raden helm af
Behandeling
Een afplatting van de schedel, plagiocephalie, kan er voor zorgen dat de ouders ongerust zijn over de verdere ontwikkeling van de schedel. Er zijn verschillende behandelvormen die kunnen worden voorgeschreven. In het recente verleden, en in sommige gevallen nog steeds, wordt er helmtherapie voorgeschreven. Uit onderzoek van de Universiteit van Twente is gebleken dat deze vorm van behandeling bewezen niet effectief te zijn.
Bij een vorm van torticollis wordt vaak fysiotherapie voorgeschreven. Deze therapie is bewezen effectief wanneer deze volgens protocol wordt uitgevoerd. De therapie zal zich richten op de ouders om hun kind op de juiste manier te stimuleren waarbij het kind gestimuleerd wordt in de beperkte rotatie richting. De therapeut helpt u in de thuissituatie om uw kind gedurende het dagelijks leven zo goed mogelijk te stimuleren.
We willen de optimale voorwaarden creëren voor de hersenen en de schedel om zich optimaal te kunnen ontwikkelen
Osteopathie
Osteopathie is de laatste jaren steeds vaker bezocht door ouders omdat zij goede verhalen horen en op zoek zijn naar het behandelen van de oorzaak van het letsel. In het geval van tortilcollis kan dit verschillende oorzaken hebben. Bewegingsbeperking in de schouder en bindweefselspanning vanuit de borst- of buikholte kunnen de torticollis stimuleren. Dit zijn slechts enkele moeilijke ontstaansmechanismen. Als osteopaat ga ik op zoek naar de oorzaak van de spanning en probeer deze zo goed mogelijk te verhelpen waarna het lichaam het natuurlijk herstel gaat aanspreken waardoor de voorkeurshouding zal verminderen. We kunnen de verschillende schedeldelen behandelen met zachte technieken waardoor ze gemakkelijker kunnen vervormen bij de veranderde druk en zo weer in hun normale positie kunnen groeien.
Tevens kan het zijn dat door tal van oorzaken spanning komt op de bloedvaten van de hals en hoofd waardoor een zijde van de hersenen een licht verminderde bloeddruk te verwerken krijgt. Hierdoor is het mogelijk dat er aan één zijde een minder mooie uitrijping ontstaat van de grote hersenen. Het is de schedel die de groei van de hersenen volgt en niet andersom.
Uiteindelijk willen we de optimale voorwaarden creëren voor de hersenen en de schedel om zich optimaal te kunnen ontwikkelen. In veel gevallen van plageopcephalie werken we samen met de kinderfysiotherapeut om samen een zo optimaal mogelijk resultaat te behalen.